Dünya çapında en ünlü heykeller neden bu kadar popüler? Onları diğerlerinden farklı kılan ne? Kusursuz işçilik mi? Yaratıcısı mı? Benzersizlik mi? Bu sorulara kesin bir yanıt vermek zor çünkü her eser biriciktir. İçeriğimizde birbirinden çok farklı ama hepsi çok ünlü heykellerin yaratıcıları ve hikayelerini okuyarak onları değerli kılan özelliklerini öğrenebilirsiniz.

İnsan varoluşundan beri duygu ve düşüncelerini anlatmak için birçok farklı yol dener. Bazen bir ezgi, bazen renkler ve şekiller sanatçının iç dünyasının dışa vurumu ile sanata dönüşür. İşte tam bu nedenle sanat evrensel olmasına rağmen bir o kadar da özneldir.

İçerikte yer alan en ünlü heykeller size belki garip gelebilir, nasıl ünlü olmuş diye düşündürebilir ya da hayran bırakabilir. Ama bir gerçek var ki bunlar dünyanın en ünlü ve tanınmış heykelleri arasında!

Heykel Sanatının Tarihi ve Gelişimi

Ünlü heykellere geçmeden önce kısaca heykel sanatı hakkında biraz detay vermekte fayda var. Heykelcilik insanlık tarihi ile neredeyse eşdeğer olduğundan çok erken örneklerine rastlamak mümkün. Bu nedenle arkeoloji, sanat tarih, güzel sanatlar gibi birçok farklı bilim dalının konusu. Dönemine göre inceleyen bilim dalı da değişmekte.

En eski uygarlıklardan beri heykelciliğin varlığını kanıtlayan birçok arkeolojik örnekle karşılaşmak mümkün. İlk başta killi topraktan ibadet, süsleme, oyuncak gibi farklı amaçlarla yapılan heykeller zaman içerisinde sanatsal bir boyut kazanır. Dünyanın birçok farklı yerinde binlerce yıllık heykel örneklerine kazılarda rastlamak, müzelerde görmek mümkün.

Mısır uygarlığında dini ve siyasi öneme sahip birçok farklı heykel yapılması heykelciliğin gelişimini sağlar. Eski çağlarda kil gibi materyallerden çoğunlukla figürin (küçük boyutlu heykel) olarak kabaca yapılan heykeller yerini daha detaylı, hareketsiz örneklere bırakır. Mısır döneminde mermer, kireçtaşı, ahşap, granit, bazalt gibi işlemesi daha zor malzemeler de kullanılır.

Heykel sanatının altın çağı ise Yunan – Roma döneminde yaşanır. Antik Yunan döneminde “tanrısal” görülen ideal bir insan profili vardır. Heykeller artık daha büyük boyutlu, hareket halinde, en ince detayına kadar düşünülmüş şekilde işlenir.

Kollar ve bacakların farklı yerlere bakması ile hareket, vücudun kıvrımlı duruşu ile estetik güzellik aranır. O dönemde yapılan birçok tanrı – tanrıça heykeli hala popüler. Fildişi, kemik, taş, mermer, tunç gibi işlemesi zor ve ustalık isteyen malzemeler kullanılır. Antik Yunan’ın heykeli Roma İmparatorluğu’nu direkt olarak etkiler.

Hatta Romalılar için Yunan heykelini taklit ettiler demek yanlış olmaz. Yunan döneminde gelişmeye başlayan portrecilik Roma döneminde daha iyi teknikler ve gelişmiş teknolojilerle kendini gösterir. Romalılar birçok Yunan heykelinin baş kısmını yenileyip vücut kısmını aynen bırakarak da kendilerine alır. Başı Roma, vücudu Yunan döneminden birçok heykel var.

Yunan – Roma döneminden sonra klasik ve modern tarzda birçok farklı heykel yapılır. Özellikle Hristiyanlığın yaygınlaşması ile İsa, Meryem, Aziz, Melek heykelleri sıklıkla yapılır. İmparatorlar, ünlü kişiler ve anıtlar gibi birçok farklı konuda heykel her geçen gün modern tekniklerle işlenir. Günümüzde ise sürdürülebilir heykeller, farklı tekniklerle üretilen eserler öne çıkar.

Dünyanın Ünlü Heykelleri ve Yaratıcıları

Dünyadaki en ünlü heykeller ve yaratıcısı olan sanatçılara kısa bir bakış:

1. Özgürlük Anıtı, New York Amerika, 1876 –1886

Sanatçı Frédéric Auguste Bartholdi, Mimar Richard Morris Hunt

Hollywood nedeniyle dünyanın en ünlü heykellerinden biri hatta Amerika denildiği zaman akla ilk gelen sembol. Liberty Adası’nda yer alan heykel aslında Fransa tarafından Amerika’ya hediye edildiği ilk dönemde kızıl – kahve tonlarındayken bugün yeşilimsi rengiyle tanınır. Asıl adı “Dünyayı Aydınlatan Özgürlük” olsa da kısaca Özgürlük Anıtı olarak anılır.

Etek kısmı ve müze ayrı, taç kısmı ayrı olmak üzere iki farklı biletle giriş var. Amerika otelleri arasından birinde konaklarken yakınsanız Manhattan Battery Park ve New Jersey üzerinden feribota binerek heykeli görebilirsiniz.

2. Kurtarıcı İsa, Rio de Janeiro Brezilya, 1922–1931

Sanatçılar Paul Landowski, Heitor da Silva Costa, Gheorghe Leonida, Albert Caquot

Brezilya’nın sembollerinden biri olan dev boyuttaki Kurtarıcı İsa Heykeli birçok farklı sanatçının imzasını taşır. Corcovado Dağı tepesine çok uzaklardan bile görülecek şekilde yerleştirilen heykeli film ve dizilerden tanıyor olabilirsiniz. Brezilya’nın kurtuluşunun 100. yılına özel olarak inşa edilen heykel “Dünyanın 7 Harikası” arasında.

Rio de Janeiro’da kalırken Tijuca Milli Parkı içinden geçip tramvay ya da yürüyüşle heykelin yanına çıkabilirsiniz. Heykele giriş için bilet almanız gerekli. Dilerseniz Arjantin – Brezilya turu ile ülkeleri doyasıya gezerken heykeli görebilirsiniz.

3. Düşünen Adam Heykeli, Paris Fransa, 1882 – 1904

Sanatçı Auguste Rodin

Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi önündeki kopyası sayesinde birçok karikatüre de konu olan heykel dünyanın en ünlüleri arasında. 1882 yılında alçıdan dökümü yapılan heykelin orijinal bronz dökümü 1904 yılında yapılmıştır. Felsefe ile ilişkilendirilen heykelin Avrupa’nın üniversite bahçelerinde birçok kopyasını görmek mümkün.

Orijinal bronz döküm Rodin’in Düşünen Adam Heykeli ise Rodin Müzesi’nde Paris’te sergilenir. Paris seyahatinde 13 numaralı metro hattı ile Varenne ya da Invalides duraklarına giderek müzeye ulaşabilirsiniz. Ünlü Rodin heykellerini görmek ve tatil yapmak için Fransa otelleri arıyorsanız Coral Tatil’e göz atmayı unutmayın.

4. Davut Heykeli, Floransa İtalya, 1501–1504

Sanatçı Michelangelo

Rönesans döneminin ünlü sanatçısı Michelangelo tarafından yapılan heykelin iki kopyasından biri Floransa diğeri Palazzo Vecchio önünde, orijinali Galleria dell’Accademia’da. 3 yılda tamamlanan heykel başyapıt olarak kabul edilir. 5,17 metre yüksekliği ile devasa şekilde Davut peygamberin nü bir tasviri. Davut’un Golyat’a saldırmaya karar verdiği anı gösteren heykel ilahi oranlara sahip.

Floransa seyahatine çıkmak için hazırlık yapıyorsanız heykelin kopyalarını ve orijinalini yürüyerek görmeye gidebilirsiniz. İtalya otelleri arasından seçim yapmaya çalışan bir sanatseverseniz Floransa’nın Rönesans’ta ayrı bir yeri olduğunu göz ardı etmeyin.

5. Pieta, Roma İtalya, 1498 – 1499

Sanatçı Michelangelo

Rönesans döneminde Davut Heykeli yapılana kadar Michelangelo’ya atfedilen en önemli eser Pieta. Pieta Meryem Ana’nın kucağında oğlu İsa’nın cansız bedenini tuttuğu tasvirlere verilen genel isim. Kuzey Avrupalı sanatçılar arasında uzun süre popüler olduğundan birçok örneği var. Şüphesiz ki en bilineni Michelangelo Pieta’sı.

Şefkat, merhamet, acıma gibi anlamlara gelen diğer pieta heykelleri gibi Michelangelo’nunki de Meryem’in oğlunun yasını tutmasını işler. Sanatçı saflık ile ilişkilendirilen Meryem’i oğlu ile aynı yaşta tasvir ederek farklı bir yaklaşım sergiler.

Vatikan Aziz Petrus Bazilikası’nda sergilenen heykeli görmek için burayı ziyaret etmeniz mümkün. Nisan – Eylül ile Ekim – Mart arası dönemlerde ziyaret saatleri değişir. Roma otelleri ile konaklarken durağa yakınsanız 62 numaralı otobüsle Ottaviano San Pietro durağına giderek heykeli yakından görebilirsiniz.

6. Küçük Deniz Kızı Heykeli, Kopenhag Danimarka, 1913

Sanatçı Edvard Eriksen

Danimarka’nın Kopenhag kentinde Langelinie Limanı’nda taş üzerinde sergilenen heykel dünyanın en popüler heykelleri arasında. 1913 yılında Kraliyet Tiyatrosu’nda oynanan Küçük Deniz Kızı oyunu bu heykelin yapılmasının nedeni. Carlsberg markasının sahibinin oğlu olan Carl Jacobsen oyunu izledikten sonra balerini çok beğenerek heykelin yapılmasını sanatçıdan ister.

Bir balerinin oynadığı karakter bugün sadece ülkenin değil, dünyanın da en ünlü heykellerinden biri olur. Kopenhag’da kalırken yürüyerek bu heykeli görmeye gidebilir, hediyelik eşya dükkanlarından farklı versiyonlarını alabilirsiniz.

7) Nemrut Dağı Heykelleri, Adıyaman Türkiye

Sanatçısı belli değil, banisi Kommagene Kralı Antiochos Theos

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Nemrut Dağı heykelleri ülkemiz için özel bir yere sahip. Hala nasıl yapıldığı anlaşılamayan heykeller Kommagene Kralı I. Antiochos tarafından tam da Anadolu ruhu ile yaptırılır. Birçok farklı kültürün izini taşıyan Anadolu’da kültürleri bir araya getirmek için kral tarafından özel olarak istenir.

Heykeller Anadolu’nun o dönemki tanrı ve atalarının dağa işlenmiş tasvirleri. Nemrut Dağı milli parkına giderek bu heykelleri görmeniz mümkün. Araç kiralama, özel araç ulaşımı ya da turlarla dağa çıkabilirsiniz. Kasım ve mart arası olumsuz hava koşulları nedeniyle ziyaretçi kabul edilmez. GAP turları ile bölgenin tüm görülesi yerlerini de keşfedebilirsiniz.

8. Birlik Heykeli, Gujarat Hindistan, 2013- 2018

Sanatçı Ram V. Sutar

Patel Heykeli olarak da bilinen eser dünyanın en uzun heykeli olması ile ünlü. Hindistan’ın eyaletlerinin birleşmesini ve bağımsızlığını sağlayan Sardar Vallabhbhai Patel’i anmak için inşa edilmiştir. Narmada Nehri kıyısında bulunan heykel şehrin birçok yerinden görülebilir.

Hindistan seyahati planlıyorsanız ve Gujarat yakınlarında olacaksanız mutlaka bu eseri yakından ziyaret etmelisiniz. İçine girmek için müzenin açılış saatlerine göre pazartesi hariç her gün ziyaret gerçekleştirmek mümkün. Hindistan otelleri ile şimdiden tatilinizi planlamak için Coral Tatil’e göz atabilirsiniz.

9. Anavatan Çağırıyor, Volgograd Rusya, 1959 – 1967

Sanatçıları Yevgeni Vuçetiç, Nikolay Nikitin

Mamayev Kurganı tepesine inşa edilen heykel din dışı konusu ve kadın tasviri olması açısından dünyanın en büyük örneği. Stalingrad Muharebesi anısına inşa edilen eser ilk açıldığı 1967 yılında dünyanın en büyüğü olsa da sonra tahtını Birlik Heykeli’ne devreder. Heykelin inşa edildiği alanda 35 bin civarında askerin gömülü olduğu bilinir.

Volgograd kentinde kalıyorsanız metro ile heykeli görmeye gidebilirsiniz. Müzeler ücretli, heykeli görmek ücretsiz. Ayrıca Stalingard Meydanı’ndan yürüyerek de ziyaret etme imkanı var.

10. Büyük Gize Sfenksi, Kahire Mısır, M.Ö. 2620 – 2500

Sanatçısı bilinmiyor, banisi 4. Hanedan Firavunu Khafre (tahmini)

Mısır’ın ünlü piramitlerinin de ünlüsü Gize. Çünkü üzerinde dünyanın en büyük tek taştan inşa edilmiş Sfenks Heykeli var. Mısır panteonunun başı olarak görülen Sfenks binlerce yıldır ayakta. İlk inşa edildiği zaman ruhban sınıfı yani din adamları tarafından yapıldığı bilinir. Fakat hakkında çok fazla bilgi yok. Mısır’ın gizemli sırları arasında.

Kahire’de kalıyorsanız yaklaşık yarım saatlik bir yolculukla piramitleri ve sfenks heykelini görmeye gidebilirsiniz. Piramitleri görmek, Mısır’ın gizemli tarihini keşfe çıkmak size heyecan veriyorsa şimdiden yerinizi ayırtmanızda fayda var. Son yılların en popüler rotalarından biri olduğu için Mısır otelleri araştırıp konaklamadan önce erken rezervasyon yaptırmanız faydalı olur.

Coral Travel Heykel Turları ve Sanat Etkinlikleri

Yurt içi ve yurt dışında görülmesi gereken birçok farklı turistik mekan, müze, heykel ve yapılacak etkinlik var. Siz de kültür ve sanat düşkünleri arasındaysanız Coral Tatil turlarına katılarak zamanınızı en verimli şekilde geçirebilirsiniz.

Her bölge ve ülke için düzenlenen turda en ünlü heykeller, müzeler ve cazibe merkezleri turların gezi rotasına eklenir. Dolayısıyla bir yeri sanatsal ve kültürel anlamda keşfetmenin en kolay yolu! İtalya, Fransa, Mısır ve daha birçok ülkeye düzenlenen kültür turlarına katılarak ünlü eserleri profesyonel rehber anlatımında dinleyebilirsiniz.

Filmlerde, kitaplarda hatta arkadaşlarınızın tatil fotoğraflarında gördüğünüz ünlü heykelleri yakından görmek için turlara katılmanız yeterli. Profesyonel rehberler, nezih ve kaliteli oteller, sizin için önceden planlanan rotalar ile size sadece turun tadını çıkarmak kalır.

Heykellerin Gizemleri ve İlginç Hikayeleri

Ünlü heykeller ve hikayeleri hakkında en popüler olanları kısaca sıralayalım:

• Özgürlük Anıtı: Sultan Abdülaziz Bartholdi’ye Süveyş Kanalı girişine heykel yapması için peşinat ödemiş. Fakat sanatçının yaptığı heykel, Mısır’da yaşanan karışıklıklar nedeniyle getirilememiş. Yapılan heykel Paris’te sanatçının deposunda bir süre bekledikten sonra Amerika’ya gönderilmiş.
• Kurtarıcı İsa: 30 metrelik 635 tonluk heykel aslında betondan inşa edilmiş. Ama dış katmanında sabun taşı kullanılarak asıl görünümü verilmiş. Bu devasa heykelin içinde bir de asansör var.
• Düşünen Adam Heykeli: Aslında felsefe ile ilişkilendirilen heykel ilk kez Türkiye’de bir akıl hastanesinin önüne konmuş. Rodin’in Camille Claudel ile yaşadığı inişli çıkışlı ilişkiden sonra kadının akıl hastanesine yattığı düşünüldüğünde böyle bir kullanım çok manidar görülmüş.
• Davut Heykeli: Davut’un sağ eli vücudunun geri kalanına göre daha büyük. Sanatçının Davut’a güçlü el anlamına gelen Manu Fortis adını vermesi nedeniyle bunun bilerek yapıldığı düşünülür.
• Pieta: Aslında Kardinal Jean de Billheres tarafından mezarına konulması için sipariş edilen heykel Michelangelo’yu 24 yaşında ünlü yapmaya yetmiş. Sanatçının imzasını attığı tek heykel olmasıyla da farklı.
• Küçük Deniz Kızı Heykeli: Heykel aslında bildiğimiz küçük deniz kızı hikayesini anlatır. Prense aşık olan ve onun geri dönmesini kayalıklar üzerinde bekleyen deniz kızı birçok eylem nedeniyle farklı tahribatlar görmüş.
• Nemrut Dağı Heykelleri: Diyarbakır yol çalışmaları sırasında Karl Sester tarafından bulunduğunda Asurlulara ait olduğu düşünülmüş. Osman Hamdi Bey’in de aralarında bulunduğu 6 kişilik özel bir ekip tarafından araştırmalar sırasında bulunan Grekçe kitabeden yaptıran kral anlaşılmış.
• Birlik Heykeli: 1947 – 1950 yılları arasında Hindistan’ın ilk başbakan yardımcısı ve içişleri bakanı olan Sardar Patel anısına yapılan heykel rekoru kırılana kadar dünyanın en büyük heykeli. Hindistan’ın bağımsızlığının ve bu uğurda çalışan devlet adamının sembolü.
• Anavatan Çağırıyor: II. Dünya Savaşı’nın kaderinin belirlendiği tepede inşa edilen heykel ölen askerlerin kahramanlıklarının sembolü. Elindeki kılıç vatanın kutsallığı, ileri uzanan ve Volgograd’ı gösteren el anavatanın sembolü.
• Büyük Gize Sfenksi: Heykelin yüz kısmının 4. Hanedanlık döneminde hüküm süren Firavun Kefen’in yüzü olduğuna dair tahminler var. Yükselen güneşi ilk karşılayan piramit olması ile diğerlerinin ana koruyucusu olduğuna inanılır.

Heykel Sanatının Turistik ve Kültürel Önemi

Heykel her daim insanın duygu, düşünce ve inançlarını 3 boyutlu malzeme ve farklı yöntemler kullanarak anlatmasının yolu. Binlerce yıldır yapılan heykellerin bazıları zaman içerisinde kaybolurken bazıları ünlenerek varlığını sürdürür.

Bugün en ünlü heykeller arasında yer alan eserlerin bir kısmı çok yeni bir kısmı ise çok eski. Farklı konular, boyutlar ve malzemeler kullanılsa da hepsinin ortak bir özelliği var: amaca ve hikayeye hizmet etmesi. Bu heykelleri ünlü yapan ve milyonlarca turist tarafından görülmesini sağlayan da bu.

Meydanlarda, müzelerde, dağ ve tepelerde, limanlarda yer alan ünlü heykellerin çok fazla insanın ilgisini çektiği bir gerçek. Bu nedenle turizm açısından çok büyük değere sahipler. Hiç merak edilmeyen bir kenti bile inşa edilmiş tek bir heykel turizm cennetine dönüştürme kabiliyetine sahip olabilir.